Μια έκφραση που μπήκε για τα καλά στη ζωή μας τα τελευταία 30 χρόνια είναι η αντίσταση στην ινσουλίνη.

Η κύρια αιτία που την απαντάμε τόσο συχνά τόσο στις αναπτυγμένες όσο και τις αναπτυσσόμενες χώρες του κόσμου είναι γιατί η κατανάλωση επεξεργασμένων και απλών υδατανθράκων έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Τα αποτελέσματα της αντίστασης στην ινσουλίνη είναι εμφανή σε μόλις λίγα χρόνια από την εκκίνησή της και είναι η παχυσαρκία, ο σακχαρώδης διαβήτης, καρδιαγγειακά προβλήματα αλλά και λιγότερο γνωστές συνέπειες όπως οι πολυκυστικές ωοθήκες και η ακμή.

Ο μηχανισμός με τον οποίο ο οργανισμός μας χρησιμοποιεί τους υδατάνθρακες (αλλιώς τα σάκχαρα) είναι σε απόλυτη εξάρτηση με τη δράση μιας ορμόνης, της ινσουλίνης. Η ινσουλίνη παράγεται από το πάγκρεας και δίνει το σήμα στα διάφορα κύτταρα του οργανισμού μας να παραλάβουν τη γλυκόζη από την κυκλοφορία του αίματος και να την αποθηκεύσουν με τη μορφή του γλυκογόνου. Σε ορισμένες όμως περιπτώσεις, η ινσουλίνη δε χρησιμοποιείται σωστά με αποτέλεσμα να μην εκτελεί αποδοτικά τη δράση της. Ως αποτέλεσμα αυτού, το πάγκρεας νιώθει την ανάγκη να απελευθερώσει επιπλέον ινσουλίνη. Η συνεχής αυτή παραγωγή ινσουλίνης οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα, τα οποία όμως αποτυγχάνουν να λειτουργήσουν σωστά. Τότε λέμε ότι έχει επέλθει αντίσταση στην ινσουλίνη.
Οι λόγοι που προκαλούν την αντίσταση στην ινσουλίνη είναι πολλοί και περιλαμβάνουν τόσο γενετική συνιστώσα όσο και περιβαλλοντική. Μεγάλη σημασία έχει και ο τρόπος ζωής μας. Μια από τις σημαντικότερες αιτίες πρόκλησης αντίστασης στην ινσουλίνη είναι η παχυσαρκία. Τα λιποκύτταρα, δηλαδή τα κύτταρα τα οποία βρίσκονται στο συσσωρευμένο λίπος, παράγουν ουσίες οι οποίες επιδεινώνουν περαιτέρω τη δράση της ορμόνης. Ταυτόχρονα, το αυξημένο στρες είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες επιδείνωσης της αντίστασης στην ινσουλίνη. Το στρες είναι μια αρχέγονη κατάσταση στην οποία ο οργανισμός ετοιμάζεται για κάθε ενδεχόμενο και ως αποτέλεσμα, απελευθερώνει στο αίμα γλυκόζη, λιπαρά και ινσουλίνη για να μπορεί άμεσα να παράξει ενέργεια. Αυτό γίνεται μέσω της δράσης της κορτιζόλης. Άλλες περιπτώσεις κατά τις οποίες επηρεάζεται η αποδοτικότητα της ινσουλίνης είναι η εγκυμοσύνη, κάποιες λοιμώξεις, η χρήση στεροειδών φαρμάκων καθώς και κάποιες διαταραχές του ενδοκρινικού συστήματος.
Η αντίσταση στην ινσουλίνη έχει συνδεθεί στενά με την εκδήλωση σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Πράγματι, η αντίσταση στην ινσουλίνη εμφανίζεται στα πρώιμα στάδια του διαβήτη και είναι μια από τις κύριες αιτίες εκδήλωσής του. Εκτός όμως από το διαβήτη, υπάρχει μια σειρά διαταραχών οι οποίες έχουν στην αιτιοπαθολογία τους την αντίσταση στην ινσουλίνη, χωρίς όμως να δίνεται η απαραίτητη σημασία. Μία εξ’ αυτών είναι η λιπώδης διήθηση του ήπατος. Στην λιπώδη διήθηση, περίσσεια λίπους αποθηκεύεται στο ήπαρ, κάτι το οποίο είναι αποτέλεσμα διαταραγμένης αποδοτικότητας της ινσουλίνης. Αν δεν προσεχθεί, μπορεί να οδηγήσει σε κίρρωση ή και καρκίνο του ήπατος. Μια ακόμη διαταραχή η οποία ως επί το πλείστον συνοδεύεται από αντίσταση στην ινσουλίνη είναι το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Μάλιστα έχει προταθεί το σύνδρομο αυτό να είναι δείκτης προδιαβητικής προδιάθεσης. Στην ουσία όταν το πάγκρεας υπερεκκρίνει την ινσουλίνη, αυτή προκαλεί την παραγωγή περίσσειας ανδρογόνων. Τα ανδρογόνα, όπως η τεστοστερόνη, επηρεάζουν την ωοποίηση, την αναπαραγωγή και προκαλούν μια σειρά από συμπτώματα που απαντώνται στο Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών. Μια ακόμη διαταραχή, στην οποία αποδίδεται ρόλος στην αντίσταση στην ινσουλίνη είναι η ακμή. Οι βασικοί προδιαθεσικοί παράγοντες για ακμή είναι η κακή διατροφή, το αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα, οι τοξίνες του περιβάλλοντος, οι αλλεργιογόνες τροφές, τα αντιβιοτικά, η κακή πέψη και η εντερική δυσβίωση. Μία όμως λιγότερο γνωστή αιτία, η οποία αναδεικνύεται σε τεράστιας σημασίας, είναι η κακή διαχείριση των σακχάρων στο αίμα, που προκαλείται από αντίσταση στην ινσουλίνη. Πράγματι, η αντίσταση στην ινσουλίνη σε συνδυασμό με τη φλεγμονή αυξάνει την παραγωγή σμήγματος, επιταχύνει τη γήρανση των δερματικών κυττάρων, παρατηρείται συγκόλληση νεκρών κυττάρων και ευνοείται η ανάπτυξη βακτηρίων, τα οποία ενισχύουν την ανάπτυξη της ακμής.
Η αντιμετώπιση της αντίστασης στην ινσουλίνη μπορεί να γίνει, ιδιαίτερα στα πρώτα της στάδια, με φυσικό τρόπο, χωρίς να χρειαστεί να καταφύγει ο ασθενής σε φαρμακευτικά σκευάσματα. Αυτό έχει πολλαπλά πλεονεκτήματα καθώς αποφεύγονται παρενέργειες, οι οποίες συνολικά πιθανό να έχουν μακροπρόθεσμα χειρότερες συνέπειες. Η μετφορμίνη για παράδειγμα, μειώνει την έκκριση γλυκόζης από το ήπαρ και αυξάνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, αλλά προκαλεί σχεδόν πάντα γαστρεντερικά προβλήματα. Άλλα φάρμακα έχουν δείξει παρενέργειες οι οποίες μπορεί να είναι και σοβαρές όπως ηπατοτοξικότητα και καρδιακή προσβολή.
Ένα φυσικό αντιοξειδωτικό, το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί επιτυχώς έναντι της αντίστασης στην ινσουλίνη είναι το λιποϊκό οξύ. Μελέτες χορήγησης λιποϊκού οξέος σε περιπτώσεις διαβήτη έχουν δείξει ότι μειώνει σημαντικά τις παρενέργειες της νόσου, με μεγαλύτερη επίδραση στην διαβητική νευροπάθεια, νεφροπάθεια και αμφιβληστροειδοπάθεια. Υπάρχουν δεκάδες μελέτες που υποστηρίζουν τη δράση του λιποϊκού οξέος και την αποτελεσματικότητά του.

Ένα πολύ σημαντικό βοήθημα επίσης για τη διατήρηση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα είναι η κανέλλα. Εκχυλίσματα κανέλλας έχουν χρησιμοποιηθεί εδώ και δεκαετίες σε πολλές μελέτες και έχει βρεθεί ότι όχι μόνο μειώνουν τα μέσα επίπεδα της γλυκόζης, αλλά επίσης και τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων και της LDL χοληστερόλης. Παρόμοιες δράσεις παρουσιάζει και το σκόρδο του οποίου έχει βρεθεί και ο μηχανισμός δράσης. Ακόμη, υπάρχουν και κάποια ιχνοστοιχεία, τα οποία είναι απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία της ινσουλίνης. Το χρώμιο βοηθάει στη μεταφορά της γλυκόζης από την κυκλοφορία στα κύτταρα ενώ και το βανάδιο δρα με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Το μαγνήσιο έχει βρεθεί ότι είναι σε έλλειψη σε περιπτώσεις αντίστασης στην ινσουλίνη ενώ συμπλήρωσή του καθημερινά αυξάνει τη δράση της ινσουλίνης, ενώ και οι βιταμίνες της οικογένειας Β, με κυριότερη τη βιοτίνη, βοηθούν άμεσα. Τέλος, αντίσταση στην ινσουλίνη συνοδεύεται ΠΑΝΤΑ από αυξημένο οξειδωτικό στρες. Για το λόγο αυτό, είναι απαραίτητη η πλήρης αντιοξειδωτική κάλυψη, τόσο με βιταμίνη C όσο και με βιταμίνη Ε.

Είναι φανερό ότι η διατροφή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην αντίσταση στην ινσουλίνη. Υπάρχουν όμως διατροφικοί κανόνες και συνήθειες οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί έγκαιρα η αντίσταση στην ινσουλίνη πριν προχωρήσει σε μη αντιστρεπτό σημείο. Αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, τότε μπορεί να οδηγήσει σε διαβητικά στάδια, στην εμφάνιση ακμής, πολυκυστικών ωοηθηκών, λιπώδους διήθησης και αθηροσκλήρυνσης.
Το πρώτο βήμα της αντιμετώπισης είναι η μέτρηση σημαντικών δεικτών που σχετίζονται με το πώς ο οργανισμός μας διαχειρίζεται την ινσουλίνη. Δείκτες όπως το σάκχαρο, η ονσουλίνη, η λεπτίνη, το μαγνήσιο, η hsCRP, το λιδικό προφίλ και η ομοκυστεΐνη μπορούν να μας δώσουν σαφείς κανόνες για το πώς θα αντιμετωπίσουμε την αντίσταση στην ινσουλίνη.

 

http://www.detoxcenter.gr/antistasi-stin-insoulini/